بتن یکی از مصالح ساختمانی است که از دیرباز تاکنون مورد استفاده قرار گرفته و نقش مهمی در پروژه های ساخت و ساز ایفا میکند. این متریال از سختی و مقاومت بالایی برخوردار است و استحکام و دوام سازه را تضمین میکند.همانطور که شاهد هستیم روز به روز با پیشرفت علم و تکنولوژی کارایی و کیفیت مصالح افزایش پیدا کرده و استفاده از آن ها نیز گسترده تر میشود.
در حال حاضر نوع جدیدی از بتن تحت عنوان بتن شفاف با استفاده از تکنولوژی نانو طراحی و ساخته شده که تحول عظیمی در حوزه ساخت و ساز یجاد نموده است. به علت پیشرفت جمعیت و تقاضای بالا در حوزه ساخت و ساز نیاز به مصالح ساختمانی بیشتر از گذشته حس میشود، از این رو بشر سعی می کند با جدیدترین تکنولوژی های کاربردی این نیاز را رفع نماید. فناوری نانو از جمله جدیدترین تکنولوژی هاست که نقش مهمی در ارتقاء کیفیت مصالح دارد و قابلیت های منحصر بفردی به آن ها میبخشد.
بتن شفاف، بتن لیتراکن ( Litracon ) و یا بتن انتقال دهنده نور اولین بار توسط یک معمار در سال 2001 اختراع شد. در تولید این بتن از فیبرهای شیشه استفاده شده به نحوی که آنها با روشی پیشرفته به سیمان، آب و سنگریزه ها اضافه میگردند. فیبر یا تار نوری به رشته های بلند و باریکی گفته میشود که از قابلیت انتقال نور از یک جهت به جهتی دیگر برخوردار هستند.
این فیبرها از جنس شیشه هستند و سایز آن ها بسیار کوچک است از این رو ترکیب آن ها با بتن محصولی جدید با ساختاری همگن ایجاد می کند. انعطاف پذیری فیبرهای نوری بسیار بالاست و استفاده از آن ها در بتن بر مقاومت کششی و یا فشاری بتن تاثیری نخواهد داشت. نور و سایه ای که در این بتن ها دیده می شود یکنواخت و یک رنگ است.
هر نوری به این بتن ها تابیده شود همان نور با همان رنگ را نشان میدهند. بتن لیتراکن در صنعت ساختمانسازی هم به صورت انواع بلوک و هم به شکل پانل های پیش ساخته مورد استفاده قرار میگیرد. این بتن برخلاف سایر بتن ها که تنها برای ساخت سازه و افزایش مقاومت آن به کار میروند، جنبه دکوراتیو نیز دارند و علاوه بر استحکام بالا، به زیبایی ساختمان نیز کمک شایانی می کنند. نورپردازی یکی از فاکتورهای مهم در معماری است و بتن لیتراکن به راحتی می تواند این کار را انجام دهد.
برای تولید بتن لیتراکن ابتدا قالب مورد نظر را با یک لایه بتن پر میکنند، سپس لایه ای از فیبرهای نوری روی این لایه بتن قرار داده می شود. برای آن که فیبرها به بافت بتن نفوذ کنند در این مرحله، قالب ویبره شده و تحت فشار مکانیکی قرار میگیرد. به همین صورت این کار به طور منظم انجام میشود و لایه های بتن و فیبر نوری روی هم قرار گرفته و ویبره میشوند تا مخلوطی همگن ایجاد شود.
* فیبرهایی که برای این نوع بتن انتخاب میشوند باید از نظر چگالی با چگالی بتن همخوانی داشته باشند.
* در تولید این نوع بتن حتماً باید چسبندگی لازم بین بتن و فیبرها ایجاد شود. بدین منظور میتوان از افزودنی های منبسط کننده برای پرهیز از جمع شدگی ناگهانی بتن استفاده نمود.
* در طرح اختلاط بتن شفاف از ماسه کوارتزی استفاده میشود زیرا این نوع ماده نه تنها مقاومت بتن را تامین میکند بلکه از تیره شدن بیش از حد آن جلوگیری میکند.
* بتن مصرفی در تولید بتن لیتراکن، بتن خود متراکم است.
* بتن مصرفی باید دارای دانه بندی ریز باشد زیرا اگر بتن درشت دانه باشد فیبرهای نوری جا به جا خواهند شد و تراکم مورد نیاز حاصل نخواهد شد.
* سیمان مورد نیاز برای این نوع بتن باید دارای عیار بالا باشد.
* هدف از استفاده از این نوع بتن بیشتر برای زیبایی است از این رو میزان مصرف سیمان در تولید آن بالا است. سیمان بیشتر کارایی و زیبایی بتن را افزایش میدهد.
همانطور که می دانید معماران و طراحان همواره سعی میکنند با استفاده از نورپردازی هنر خود را بیشتر به نمایش بگذارند. بتن لیتراکن بهترین مصالح برای انتقال نور از نظر معماران است زیرا این بتن به زیبایی نور را به نمایش میگذارد.
در طراحی ساختمان میتوان دیوار را با این نوع بتن ها ساخت زیرا هم از نظر مقاومت استحکام بالایی دارند و هم به دیوار زیبایی میبخشند. بتن لیتراکن نه تنها برای ساخت دیوار بلکه به عنوان کفپوش نیز مورد استفاده قرار میگیرد. کفپوش بتن لیتراکن از نظر زیبایی بی نظیر است.
بتن لیتراکن هم در ساخت دیوارهای خارجی و هم دیوارهای داخلی ساختمان مورد استفاده قرار میگیرد. در واقع رایج ترین کاربرد این بتن برای ساخت دیوار است. با استفاده بتن شفاف میتوان دیوار را در ضخامتهای بالا نیز ساخت. علاوه بر آن، این بتن برای ساخت دیوار باربر نیز کاربرد دارد.
لیتراکن از رنگهای متنوعی برخوردار است ورنگ آن همانند بتن های معمولی صرفاً به رنگ خاکستری محدود نمیشود. علاوه بر آن بافت سطح بیرونی این بتن نیز ممکن است متفاوت باشد.
برای مسلح کردن این بتن درون آن شیار ایجاد میکنند. سپس هنگام ساخت دیوار، به صورت افقی یا عمودی در این شیارها، میلگرد قرار میدهند. فیبرهای نوری موجود در بتن همانطور که گفته شد از انعطافپذیری بالایی برخوردارند، از این رو به دلیل این خاصیت اطراف میلگردها را پوشانده و مانع از دیدن آنها میشوند.
مجریان اسکان هزاره سوم
سقف روف فرم
ستبران طرح هزاره سوم
سازههای رویایی هزاره سوم
مجله سازیران
طرح ماندگار هزاره سوم
نشر علم عمران
سازههای آرمانی هزاره سوم